Inleiding

De sollicitatie naar de baan van gevangenbewaarder was schriftelijk bij het gevangeniswezen in Den Haag. Na enige tijd kreeg ik een oproep van het Centraal Wervings en Opleidingsinstituut (C.W.O.I) in Den Haag voor een mondelinge en schriftelijke test. Als de uitslagen van deze testen positief waren, kwam er een uitnodiging van de directie van het H.V.B. waarvoor je had gesolliciteerd. Er was dan een commissie (in mijn geval de directeur en de huismeester) die na het gesprek in beraad gingen en je dan wel of niet geschikt achtte voor de baan. De eerste dienstopdracht die ik kreeg was dienstkleding gaan passen en halen in de gevangenis in Scheveningen uit het centraal magazijn. Op de zolder aldaar hing en lag het vol met oude en gedragen uniformkleding van bewaarders die met pensioen of dood waren. Na wat passen kreeg je de voorgeschreven kleding en hoeveelheid mee in een oude koffer, die waarschijnlijk ook ooit met kleding was ingeleverd. De andere dag kon ik in uniform mijn  eerste werkdag in het H.V.B. in ’s Hertogenbosch gaan maken, werkzaam als bewaarder. Ik heb zo’n 25 jaar in het Huis van Bewaring in Den Bosch gewerkt, afgekort H.V.B.

De opleiding
Het behoorde vanaf toen onder andere tot mijn taak om gezag over andere mensen te hebben. Het uitoefenen van gezag over gedetineerden uit verschillende milieus die tegen hun wil onder strenge regels zijn samengebracht… Nou ga er maar aanstaan als 25 jarig broekie. Het is maar goed dat je de eerste maanden onder begeleiding van een mentor loopt, en stap voor stap het bewaardersvak leert. Ook moest je regelmatig een aantal weken in opleiding op het opleidingsinstituut in Den Haag. Je verbleef dan intern op de slaapzolder in de gevangenis te Scheveningen. Later tijdens de opleiding hoefde je niet meer intern te blijven maar kon je ’s avonds naar huis of naar je hotel. De eerste opleiding voor de basiscursus en het diploma A duurde twee jaar. Deze opleiding bestond uit 50% cursus en 50% dienst in het H.V.B. De opleiding bekleedde de volgende vakken:

• Rechterlijke organisatie
• Beginselenwet, gevangenismaatregel
• Organisatie
• Regiem
• Differentiatie, selectie, reclassering
• Beveiliging, wapenkennis, ordehandhaving

Zakken voor de opleiding betekende eerst een herkansing. Deze werd beoordeeld, en als die negatief was volgde ontslag. Dat er collega’s op die gronden zijn ontslagen is mij vanuit het H.V.B. ’s Hertogenbosch niet bekend. Verder leren was mogelijk en je kon het diploma B gaan halen. Dit duurde ook zo’n twee jaar waarin je met regelmaat een aantal weken naar het opleidingsinstituut moest. Ook hier was er sprake van 50% opleiding en 50% dienst in het H.V.B.

De vakken waren onder andere:

• Penitentiaire kennis
• Bejegening
• Staatsinrichting
• Sociologie
• Maatschappijleer
• Achtergronden van crimineel gedrag
• Sociale oriëntering
• Nederlandse taal

Tussen de cursussen door had je uiteraard gewoon je diensten in het H.V.B. Huiswerk deed je thuis of tijdens je nachtdienst. Na het behalen van het vakdiploma B was er nog de ‘’kader’’opleiding. Hiervoor moest je solliciteren naar de functie van hoofdbewaarder. Als de directie van mening was dat je geschikt was voor die functie kon je gaan deelnemen aan die opleiding. Zelf solliciteerde ik in 1985 naar de functie van hoofdbewaarder, waarin ik werd benoemd. Inmiddels was ik ook geslaagd voor de ‘’kader’’opleiding.